Mineraal moleculen die zuiver zijn kunnen onder de juiste omstandigheden kristallen vormen. De eigenschappen van de moleculen leiden tot specifieke vormen van de kristallen. De moleculen rangschikken zich in drie dimensies in een zogenaamd kristalrooster. Door het type kristal te bepalen en de preciese hoeken tussen de kristalvlakken te onderzoeken is de soort mineraal vast te stellen. Kristallen kunnen ontstaan door het langzaam afkoelen van gesmolten gesteente, maar ook door neerslag vanuit opgeloste mineralen in water. Voor meer informatie zie de informatiepagina Chemie en mineralen.

Steenkern van een gastropode met kwartskristallen aan de opening