Basalt is een uitvloeiingsgesteente dat ontstaat door snelle stolling van lava. Het is zwart van kleur. Door de snelle stolling hebben zich geen grote kristallen kunnen vormen. Door krimp van de lava tijdens de afkoeling kunnen de karakteristieke (vaak zeshoekige) basaltzuilen ontstaan. Basalt ontstaat zowel bij vulkanische erupties op het land als onderzee zoals bijvoorbeeld bij de mid-oceanische rug. Los van de eventuele sedimenten bestaat de oceanische korst voor het bovenste gedeelte uit basalt.